آموزش فعال کردن رمز پویا
برای فعال کردن رمز پویای هر حسابی از هر بانکی شما نیاز دارید به بانک مورد نظر حضورا مراجعه کنید و از طریق دستگاه عابر بانک ATM و یا به همراه داشتن کارت بانکی خود و از طریق منوی فعالسازی رمز پویا، میتوانید اقدام به انجام فعالسازی رمز پویا یا رمز دوم خود کنید.
شما برای کلیه تراکنشهای اینترنتی با هر مبلغی، نیاز به دریافت رمز دوم دارید.
پروژه اجباری شدن رمز پویا از جایی کلید خورد که افرادی سودجو به صورت گسترده اقدام به برداشت مبالغ ریز و درشت از حساب بانکی بسیاری از افراد جامعه کردند.
کلاهبرداریهای اینترنتی این چنینی با عنوان فیشینگ شناخته میشود. در یک بازه زمانی در سال 99 پیامکهای گستردهای با محتوای ثبت نام کارت بنزین، ثبت کد سنا و از این قبیل پیامکهای فریبنده برای افراد ارسال شد و مبالغ هنگفتی کلاهبرداری صورت گرفت.
بعد از این اتفاق بانکها موظف به ارسال رمز پویا برای هر مبلغ تراکشی شدند. پیامک رمز پویا حاوی مبلغ واقعی قابل برداشت و همچنین نام مجموعهی مربوط به تراکنش است.
در نظر داشته باشید با این همه باز هم کلاهبرداریهای زیادی انجام میشود و تنها راه مقابله با فیشینگ افزایش آگاهی افراد و توجه و دقت در هنگام پرداختهای اینترنتی است. نمیتوان با اتکا به فرایند رمز پویا اطمینان داشت که دیگر در دام کلاهبرداریهای اینترنتی نخواهیم افتاد.
فیشینگ (Phishing) چیست؟
در تعریف فیشینگ یا کلاهبرداری اینترنتی آمده : روش جعلی ارسال ایمیل یا سایر پیامهایی که ادعا میشود از سوی شرکتهای معتبر است تا افراد را وادار به افشای اطلاعات شخصی، مانند رمز عبور و شماره کارت اعتباری کنند.
فیشینگ از عمدهترین جرایم سایبری یا اینترتی است که با افزایش وابستگی به اینترنت در دنیای مدرن، بیشتر در معرض آن قرار میگیریم. در کشورهایی که افراد بیشتر از ایمیل استفاده میکنند، عموما فیشینگ از طریق ارسال ایمیل و فایلهای آلوده صورت میگیرد و اهداف گوناگونی از جمله دسترسی به اطلاعات و فایلهای شخصی تا حساب بانکی را دنبال میکند.
اولین شکایت فیشینگ در سال 2004 علیه یک نوجوان کالیفرنیایی که تقلید از وب سایت “America Online” را ایجاد کرد، تنظیم شد. او با این وب سایت جعلی توانست اطلاعات حساس کاربران را به دست آورد و به اطلاعات کارت اعتباری دسترسی پیدا کند تا از حساب آنها پول برداشت کند.
در کشور ما و در چهار پنج سال اخیر که تنیدگی بیشتر بین امور روزمره زندگی و اینترنت ایجاد شده، کلاهبرداریهای اینترنتی بیش از گذشته رخ دادها است. اصلیترین شیوه این افراد ارسال پیامک با عنوان نهادهای عموما دولتی است که با همین عنوان توانستهاند اعتماد افراد بسیاری را جلب کنند و بسیاری مورد سوء استفاده مالی واقع شدهاند.
مهمترین فیشینگ در ایران احتمالا مربوط میشود به پاییز سال 99 و کلاهبرداری گستردهای که با ارسال پیامک فعالسازی کارت بنزین برای افراد صورت گرفت. در این زمان هنوز سامانه رمز پویا در کار نبود و باند مذکور تنها با در اختیار داشتن رمز دوم ثابت کارتهای بانکی افراد، میلیاردها تومان کلاهبرداری انجام داد.
بعد از این اتفاق بانکها برای تمامی خریدهای اینترنتی استفاده از رمز بکیار مصرف یا رمز پویا را اجباری کردند و با این کار توانستند تا حدود زیادی مانع از سوءاستفادههای این چنینی شوند.
هرچند امکان به صفر رساندن فیشینگ فعلا وجود ندارد و باز هم بسیاری از افراد که اطلاعات کافی در این زمینه ندارند در معرض سوءاستفاده و کلاهبرداری اینترنتی هستند.
کلاهبرداران اینترنتی معمولا با جعل عنوان موسسات و سازمانهای دولتی و قابل اعتماد افراد و یا با تیترهای جذابی مثل برنده شدن در قرعه کشی و مسابقاتی که مشا هرگز در آن شرکت هم نکردهاید اقدام به فیشینگ میکنند. ممکن است از طریق تماس تلفنی، پیامک و یا ایمیل و یا جتی وب سایت افراد را به دام بیاندازند. حتما قبل از کلیک کردن روی هر پیوستی در ایمیل خود از آدرس ایمیل دریافتی مطمئن شوید. از آنتی ویروس های مناسب روی لپتاپ و کامپیوتر خودتان استفاده کنید. به هیچ وجه به افراد ناشناس حتی شماره کارت بانکی خودتان را ارائه ندهید. از وارد کردن اطلاعات شخصی خود شامل کدملی، شماره موبایل، آدرس و غیره در هر وب سایت و نرم افزاری که نمیشناسید خودداری کنید.
چگونه فروشگاههای اینترنتی جعلی را بشناسیم؟
علاوه بر روشهایی که در بالا گفته شده، یک روش معمولی دیگر کلاهبرداری اینترنتی آنلاین شاپها و فروشگاههای آنلاین جعلی است. این افراد در قالب وب سایت، پیج اینستاگرام و یا کانال واتسپ و تلگرام اقدام به کلاهبرداری میکنند.
در نظر داشته باشید حتما از وب سایتهایی خرید کنید که درگاه پرداخت اینترنتی دارند و حتما قبل از وارد کردن اطلاعات کارت خود، به بررسی لینک پرداخت بپردازید. لینکهای درگاه پرداخت حتما باید با عنوان شاپرک shaparak باشد. مبلغی که در صفحه نشان داده شده، حتما باید با با مبلغی که در متن پیامک رمز پویا میبینید یکسان باشد. اگر از پیچ ایسنتاگرامی خرید میکنید جانب احتباط را رعایت کنید. از آنها یک شماره موبایل همراه اول بخواهید و از طریق پیامرسان یا پیامک با آنها در ارتباط باشید.
اقدام قانونی برای کلاهبرداری فروشگاههای اینترنتی
ممکن است شما هم قربانی کلاهبرداریهای فروشگاههای اینترنتی و آنلاین شاپهای اینستاگرام باشید! احتمالا گمان میکنید چون این فروشگاهها وجود فیزیکی ندارند و شما هم به آنها دسترسی ندارید پس نمیتوانید از طریق قانونی اقدام کنید.
خوشبختانه دستگاه قضایی در این باره بسیار قاطع و با سرعت عمل برخورد میکند. کافیست اطلاعات پرداختی خود به شماره کارت یا حساب فرد را به همراه پرینت پیامهای رد و بدل شده و هر اطلاعات دیگری که دارید ارائه بدهید. با توجه به شماره کارت و حساب شناسایی آنها خیلی سرع انجام میگیرد.
برای این منظور میتوانید از طریق سایت سامانه پلیس فتا WWW.cyberpolice.ir اقدام به ثبت شکایت کنید و یا مستقیم از طریق دفاتر قضایی و داداسرا شکوائیهای تنظیم کنید و سایر مراحل لازم را انجام دهید. این شکایتها معمولا زمانبر و طولانی نیست. پس از احراز جرم میتوانید دستور بلوکه کردن حساب مزبور را بگیرید و دستگاه قضایی مبلغ واریزی شما را از حساب فرد کلاهبردار کسر کرده و به حساب شما برمیگرداند.
تمامی سوء استفادههای اینترنتی در هر زمینهای قابل پیگیری است و فقط باید در اسرع وقت و از طریق پلیس فتا اقدام کنید.
چگونه از فیشینگ در امان باشیم!؟
اولین و مهمترین مورد، استفاده از سایتها و اپلیکیشنهای مطمئن است. هیچ لینک پرداختی که از طریق پیامک برای ما ارسال میشود قابل اعتماد نیست.
دومین قدم بررسی دقیق آدرس وب سایت است. آدرس وب سایت باید مورد تایید و تحت دامنه شاپرک باشد. به عنوان مثال https://bpm.shaparak.ir و https://sadad.shaparak.ir توجه داشته باشید در انتهای آدرس لینک باید حتما shaparak.ir باشد.
همچنین حرف S در https ابتدای آدرس نشان از امن بودن لینک دارد.
رمز پویای خود را در اختیار دیگران قرار ندهید!
هنگام مطالعه رمز پویای پیامک شده فقط به کپی یا وارد کردن رمز اکتفا نکنید و حتما مبلغ و پایانه مربوط به تراکنش را بررسی و مقایسه نمایید. از ارسال رمز پویا برای افراد دیگر خودداری کنید. حدالامکان اگر خرید اینترنتی چندانی ندارید رمز پویای برخی کارتهای بانکی حاوی پس انداز یا مبالغ بالا را فعال نکنید. احتمالا کودکان شما به خرید اینترنتی آشنا باشند، حتما به آنهای آگاهی لازم را داده و از دسترس قرار دادن کارت بانکی در اختیار کودکان خودداری کنید.